Dişlərin səthində yaranan sərt, mineralizə olmuş, sarımtıl və ya qəhvəyi rəngli təbəqələrə diş daşı deyilir. Bu sərtləşmiş bakterial lövhələr evdə diş fırçalama ilə təmizlənə bilmir. Onların yaranması zamanla diş əti iltihabına, pis ağız qoxusuna, parodont xəstəliklərinə və nəticə etibarilə diş itkisinə qədər gətirib çıxara bilər. Bu səbəbdən peşəkar gigiyena proseduru ilə diş daşlarının təmizlənməsi ağız boşluğunun sağlam qalması üçün olduqca vacibdir.
Diş daşları necə və niyə yaranır?
Ağız boşluğunda hər yeməkdən sonra bakteriyalar tərəfindən yaradılan yumşaq lövhələr (plak) diş səthində toplanır. Əgər bu lövhələr vaxtında təmizlənməzsə, tüpürcəkdəki mineralların təsiri ilə bərkiyərək diş daşına çevrilir.
Diş daşı əmələ gəlməsinə təsir edən əsas faktorlar:
- Gündəlik ağız gigiyenasının düzgün aparılmaması
- Diş fırçasından düzgün istifadə etməmək və ya diş aralarını təmizləməmək
- Siqaret, çay, qəhvə kimi piqmentli məhsullardan tez-tez istifadə
- Tüpürcəkdə mineralların yüksək konsentrasiyası
- Ortodontik aparatların mövcudluğu (breket, retainer və s.)
Bu daşlar xüsusilə alt ön dişlərin iç hissəsində, tüpürcək vəzilərinin çıxışlarına yaxın ərazilərdə daha tez formalaşır.
Peşəkar diş daşı təmizlənməsi necə aparılır?
Diş həkimi tərəfindən aparılan bu prosedur aşağıdakı mərhələləri əhatə edir:
- Ultrasəs cihazı (skaler) ilə diş daşlarının diş səthindən və diş əti altından titrəmə ilə qırılması. Bu cihaz yüksək tezlikli titrəmə ilə işləyir və səthə zərər vermədən təmizləmə aparır.
- AirFlow texnologiyası ilə ləkələrin çıxarılması: xüsusi cihaz vasitəsilə hava, su və soda tozundan ibarət qarışıq diş səthinə püskürür və çay, qəhvə, siqaret ləkələrini nazik emal qatını pozmadan aradan qaldırır.
- Diş səthinin cilalanması: Təmizlənmiş dişlər abraziv pastalarla cilalanır ki, səth hamarlaşsın və yeni bakteriyaların tutunması çətinləşsin.
- Flüor tətbiqi (istəyə bağlı): Emalın möhkəmləndirilməsi üçün flüor əsaslı qoruyucu qat əlavə oluna bilər.
Bu prosedur tamamilə ağrısızdır, anesteziyaya ehtiyac yoxdur və orta hesabla 30–60 dəqiqə çəkir.
Diş daşları təmizlənməzsə nə baş verə bilər?
Təmizlənməyən diş daşları aşağıdakı problemlərə səbəb olur:
- Gingivit (diş əti iltihabı): Qızartı, şişkinlik, qanama
- Parodontit: Diş əti altı toxumaların və sümüyün zədələnməsi, dişlərin sallanması
- Ağızdan gələn pis qoxu (halitoz): Bakteriyaların parçalanma məhsulları
- Estetik narahatlıq: Dişlərin üzərində görünən ləkələr və sərt qatı
Daimi laqeydlik nəticəsində diş itkisi baş verə bilər.
Diş daşlarının təmizlənməsi nə qədər tez-tez edilməlidir?
Ən ümumi tövsiyə — hər 6 aydan bir peşəkar gigiyena proseduruna müraciət etməkdir. Amma bu müddət fərdi olaraq dəyişə bilər:
- Siqaret çəkənlərdə və ya qəhvə çox içənlərdə – 3–4 aydan bir
- Breket və ortodontik cihaz istifadəçilərində – 3 ayda bir
- Sağlam ağız florasına sahib olan şəxslərdə – ildə 1 dəfə kifayət edə bilər
Təmizlikdən sonra nələrə diqqət etmək lazımdır?
Təmizlikdən sonra diş səthi daha həssas ola bilər, bu da keçici haldır. Müalicə sonrası aşağıdakı tövsiyələrə əməl etmək vacibdir:
- İlk 2 saat ərzində yemək yeməyin və isti içki içməyin
- Gündə 2 dəfə yumşaq fırça ilə dişlərinizi fırçalayın
- Diş ipi və ya aralıq fırçalardan istifadə edin
- Qarqara üçün stomatoloqun təyin etdiyi məhlullardan istifadə edin
Həmçinin ləkələnmənin qarşısını almaq üçün ilk gün çay, qəhvə və siqaretdən uzaq durmaq tövsiyə olunur.
Diş daşlarının qarşısını necə almaq olar?
- Gündə ən azı 2 dəfə, səhər və axşam dişlərinizi düzgün texnika ilə fırçalayın
- Hər gün diş sapından istifadə edin
- Qida sonrası ağızı su ilə yaxalayın
- Şəkərli və yapışqanlı qidaları məhdudlaşdırın
- Hər 6 ayda bir stomatoloq müayinəsindən keçin
Etibarlı mənbəyə keçid
Diş daşları, onların təmizlənməsi və ağız gigiyenası ilə bağlı beynəlxalq stomatoloji təlimatlara əsaslanmaq üçün American Dental Association (ADA) səhifəsinə də baxa bilərsiniz.
Nəticə
Diş daşlarının təmizlənməsi — sadəcə kosmetik deyil, profilaktik və terapevtik əhəmiyyət daşıyan bir prosedurdur. Bu prosedur ağızda bakteriya yükünü azaldır, diş əti xəstəliklərinin və diş itkisin qarşısını alır, nəfəsi təmizləyir və estetik gülümsəmə bəxş edir.
Smile by Dr Bakhtiyar klinikasında bu prosedur müasir cihazlarla və pasiyentin maksimum komfortu nəzərə alınaraq aparılır.
📞 Randevu üçün: 055 501 01 07
🌐 www.smilebydrbakhtiyar.com